مقدمه
کدام حرکتها، تحول را برای جامعه شیعی رقم میزنند؟
عمر تاریخ، همواره به نبرد بین اهل ستم و استبداد و منجیان الهی و دغدغهمندان اجتماعی گذشته است. در این مسیر، علاوه بر پیامبران، همواره رهبرانی بودهاند که حرکت کردهاند، و حرکتشان ورق تاریخ را برگردانده است!
خواجه نصیر سیاستش نه تنها ایران را از بند تلخیهای هلاکوخان رها کرد، که مسیر رشد و پیشرفت دوباره ایران را هم هموار ساخت. شیخ عبدالحسین لاری با جنبش دلیران، دست انگلیسیها را از بنادر جنوب برید و حکومت اسلامی را از لارستان تا بندرعباس بنا گذاشت. میر سید علی همدانی و ابراهیم زکزاکی نیز در کشمیر و نیجریه صدای شیعیان تحت ستم آفریقا بودند. شیعه شهروند درجه سه لبنان بود، اما امام موسی صدر در همان اوایل مواجهه با این مسأله، بیتاب بهبود وضعیت شیعه شد؛ نتیجه کار او، دهها موسسه و حرکت اجتماعی در لبنان بود، موجی که باعث شد جامعه شیعه لبنان امروز، عزیز باشد. امام خمینی نیز پایهگذار حرکت تمدنی شد که دهها کنش اجتماعی در پرتو آن تحقق پیدا کرده و خواهد کرد.
در توضیحی مختصر، ما به عنوان مرکز نوآوری، همیار تیمهایی هستیم که برای تحول جوامع بیوقفه حرکت میکنند و ادامهدهنده مسیر این تحولات اجتماعی هستند.
ماموریتهای مرکز نوآوری آلاء
1. گفتمان سازی جریان سازی نوآوری فرهنگی
شاید بتوان گفت مهمترین مرحله در فرایند شتابدهی ایجاد گفتمان و جریان سازی باشد. شاید بهترین کلام در ضرورت این امر، این جمله از مقام معظم رهبری باشد که گویا و موجز به آن پرداخته اند:
«وقتی گفتمانسازی شد، آنوقت همه به این فکر خواهند افتاد و در همه یک انگیزهای به وجود میآید؛ کأنّه یک جادّهی وسیع و یک بزرگراهی به وجود میآید که همه میل میکنند از این بزرگراه حرکت کنند.»
شتابدهی استعدادها
امروزه استعداد های برتری در حوزه های مختلف فرهنگی و اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه، به خصوص طلاب و دانشجویان وجود دارد که نیاز به کمک برای شکوفایی دارد.
مرکز نوآوری آلاء سعی دارد با برگزاری رویدادها و برنامه های استعداد یابی این استعدادها را کشف کرده و در مسیر شتابدهی خود آن ها را به مرز شکوفایی نزدیک کند.
شتابدهی تیم ایده های فرهنگی و اجتماعی
بسیاری از تیمهای نوآور که با چالش کمبود منابع، ضعف دانش، عدم دسترسی یا شناخت مشاوران متخصص، فضای کار و نظام ارتباطات و… مواجه هستند در این مرکز شتابدهی شده و به یاری خدا با رفع نواقص و کمبودها به حرکت خود توانی چند برابر میبخشند.
ایدهها برای رشد نیاز به پنج مرحله پیشرفت دارند، در گام اول یعنی مرحله «پیش رشد» آموزشهای ابتدائی میبیند و در مرحله بعد برای بهبود فرآیند حل مسئله خود و دسترسی به بهترین مشاوران و مربیان به مرحله «رشد» میرسد، در مرحله بعدی برای آزمایش ایرادهای خود باید فاز ابتدائی ایدهاش را در مرحله «پیش شتابدهی» اجرا کند که بخشی از هزینههای انجام این فعالیت نیز به تیم داده میشود. در مرحله «شتابدهی» هر تیم ایده خود را پیاده میکند و بعد از موفقیت برای توسعه و انتشار بیشتر به مرحله «صندوق نوآوری آلاء» میرسد. هر تیم در صورتی که مراحل قبل را در بیرون از مرکز نوآوری آلاء نیز گذرانده باشد، در هر یک از مراحل پنجگانه – بر اساس ارزیابی تأثیر فرهنگی – میتواند هممسیر آلاء شده و توان بیشتری به حرکت خود ببخشد.
صندوق نوآوری آلاء
در میان تیم های مراجعه کننده به مرکز نوآوری آلاء، گروههای برگزیده، به مرحله ی صندوق نوآوری و شتابدهی وارد شده و از مزایای سرمایه گذاری صندوق بهره میبرند.
محورهای موضوعی مرکز
در میان موضوعات و چالشهایی که امروزه در جامعه ایرانی و بین المللی با آن روبه رو هستیم، مرکز نوآوری آلاء با محور قرار دادن برخی مسائل اساسی، سعی در حل معضلات و ارائه راهکار های کارآمد و عملیاتی در این چهار حوزه دارد:
- تبلیغ اسلام در عرصه بین الملل
- خانواده با رویکرد جمعیت و فرزندآوری
- نوآوری خیر
- اقتصاد اسلامی
محورهای حمایتی مرکز نوآوری آلاء
حمایت مالی
حمایت مالی از تیم ها در سه مرحله انجام میگیرد.
مرحله ی اول برای ارائه نمونه اولیه محصول میباشد. در این مرحله تیم ها قدرت ارائه محصول را بدست آورده اند. مرحله دوم مرحله تولید محصول اصلی است. در مرحله ی سوم تیم به ثبات نسبی در تولید و عرضه محصول دست یافته و آماده جذب سرمایه گذار و حضور در صندوق نوآوری و شتابدهی میباشد.
امکان استقرار مشاور حل مسئله
مرکز نوآوری آلاء با استفاده از بهترین مربّیان و مشاورین حوزه نوآوری اجتماعی و منتورهای متخصص در زمینه های فرهنگی و اجتماعی، توانایی پشتیبانی علمی و محتوایی از تیم ها و حل چالش ها و مسائل آنان را دارا میباشد.
نظام ارتباطات
دارا بودن نظام ارتباطی گسترده و قوی برای هر مرکز شتابدهی امری لازم و مهم قلمداد میشود. در سایه این ارتباط است که توان جذب سرمایه گذار و بهرهمندی از مشاورین زبده حاصل میشود. مرکز نوآوری آلاء نیز با رصد فضاهای دولتی و خصوصی کشور، در راستای ارتباط بخشی تیم به ذینفعان و سفارشدهندگان تلاش میکند که حداکثر ظرفیتهای تیم را فعال کند.
توسعه و تکامل تیم
از مهمترین دغدغه های تیم ها در عرصه نوآوری فرهنگی و اجتماعی چالش عضوگیری و پایداری اعضاء تیم است، مرکز نوآوری در این راستا نیز به تیم کمک خواهد کرد.
مزیتهای ویژه مرکز
توان مطلوب مالی بر اساس الگوی ارزیابی تأثیر فرهنگی
در رقابت تیمها برای رسیدن به حداکثر تأثیر و تحول، مرکز نوآوری آلاء بر اساس این معیارها تیمها را برای مرحلههای مختلف حمایتی خود انتخاب میکند:
1. توانایی و قدرت پیشرفت تیم
2. نفوذ ناپذیری اثر ایده
3. تأثیر ریشهای حل مشکل در حل مشکلات دیگر
4. آثار امتداد مشکل
5. میزان اهمیت مسئله
6. تداوم و پرتکرار بودن مشکل (میزان مخاطب و تأثیر لایهای ایده از مخاطبین مستقیم به مخاطب غیرمستقیم)
روش حل مسئله
بعد از مطالعه قریب به هزار و ششصد منبع در حوزه روش شناسی، نوآوری اجتماعی و… به این نتیجه رسیدیم که مهمترین چالش در برابر نوآوریهای فرهنگی و اجتماعی، الگوهای حل مسئله است.
امروزه شاهد عدم استفاده از این روشها هستیم به گونهای که کارآمدی بسیاری از ایدهها به درجه حداقلی خود رسیده است و ایدههایی که میتوانستند شهر به شهر و کشور به کشور توسعه پیدا کنند محدود به موقعیت خود شدهاند.
مرکز نوآوری آلاء با دارا بودن تیم محتوایی و مطالعاتی قوی و با پشتوانه یک سال مطالعه و پژوهش در این زمینه به روشهایی نو، کارآمد و بنیادین دست یافته که میتوان در سایه آن به نوآوری در حوزه های فرهنگی و اجتماعی دست یافت.
نظام راهبری تخصصی
الف: مربی نوآوری اجتماعی:
از مهمترین عوامل جهت راهبری کارآمد و هدفمند تیم ها، مربی های حوزه نوآوری اجتماعی هستند که با اشراف کامل خود به محتوا و روش تیمها را راهبری میکنند.
ب: مربی متخصص:
با استفاده از شبکه ارتباطی قوی جذب مربیان متخصص در حوزه های مورد نیاز تیمها، به خوبی و بدون چالش های محتمل انجام میپذیرد. مربیان متخصص و کارآزموده بعد از شناسایی و ارزیابی وارد مرحله منتورینگ تیمها شده و چالشهای تخصصی آنها را حل میکنند.